مقدمه و هدف: دیابت بیماری پیچیده و مزمنی است که بر کیفیت زندگی بیماران اثر گذاشته و آن را تغییر میدهد. هدف این مطالعه بررسی فراترکیب طراحی الگو و ابعاد موثر بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی می باشد.
روش: روش کار در پژوهش کیفی حاضر از نوع فراترکیب است که برای گردآوری دادهها از روش کتابخانهای استفاده شده است. این روش هفت گام دارد که با توجه به آنها به ارزیابی نتایج یافتههای مطالعات گذشته میپردازد. بر این اساس نتایج تحقیقات گذشته از منابع داخلی و خارجی طی سالهای 1391-1398جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. از ۳۰ مقاله اولیه ۱۸ مقاله برای تجزیه و تحلیل نهایی انتخاب شده است. پس از بررسی هر یک از مقالات مضامین اصلی آن استخراج شد و تفسیر نهایی بر آنها صورت گرفت. همچنین این پژوهش روایی و اعتبار ضریب کاپای ۸۸/٠و در سطح عالی است.
یافته ها: یافتههای پژوهش با توجه به بررسی مقالات مستخرج به ۳۸ مفهوم منجر شد و سپس با بررسی یافتههای اولیه و با بررسی زمینههای فرعی موجود ۵ عامل اصلی به دست آمد که این ابعاد و عوامل شامل ابعاد جسمانی، ابعاد اجتماعی، ابعاد اقتصادی، ابعاد روانی و ابعاد فردی و ذهنی میباشد. هر یک از این ابعاد از مولفههایی تشکیل شده و همچنین بر اساس آن مدل یکپارچه نهایی ارائه و نظرسنجی شده است.
نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان میدهد هر یک از ابعاد به نحوی بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی تاثیر دارد و کلیه ابعاد و مولفههای پژوهش با مطالعات پیشین همخوانی دارد. همچنین، با کنترل مناسب قند خون و سایر روش ها، کیفیت زندگی بالاتری برای بیماران دیابتی رقم میخورد.
Niazi M, Farhadian A, Kochaki H, Khoshbayani Arani F. Model Design and Dimensions Affecting the Quality of Life of Diabetic Patients; Met composite study. J Diabetes Nurs 2023; 11 (2) :2132-2141 URL: http://jdn.zbmu.ac.ir/article-1-587-fa.html
نیازی محسن، فرهادیان علی، کوچکی هانیه، خوش بیانی فاطمه. طراحی الگو و ابعاد موثر بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی؛ مطالعه فراترکیب. فصلنامه پرستاری دیابت. 1402; 11 (2) :2132-2141