مقدمه و هدف : با وجود پیشرفت در تشخیص و درمان دیابت، کنترل متابولیکی ناکافی در مددجویان مبتلا به دیابت همچنان ادامه دارد. کنترل ضعیف وضعیت متابولیکی ممکن است نتیجه شکست در خودمدیریتی دیابت توسط بیمار و نیز استراتژی های مداخله ای ناکافی توسط کادر درمان باشد. یکی از دلایل عمده خودمدیریتی ناکافی در مبتلایان به دیابت وجود موانعی در آموزش به این مددجویان است. شناخت موانع آموزش خود مراقبتی به بیماران دیابتی از دیدگاه پرستاران و بیماران می تواند گامی مؤثر در ارتقاء آموزش خودمراقبتی به این گروه از بیماران باشد. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین موانع آموزش خود مراقبتی به بیماران دیابتی از دیدگاه پرستاران و بیماران انجام شد.

  مواد و روش­ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی مقطعی است که در پنج بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. 42 پرستار شاغل در بخش غدد و درمانگاه دیابت و 48 بیمار مبتلا به دیابت به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و پرسشنامه ها را تکمیل کردند. نتایج حاصله با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 15 و با استفاده از آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شد.

  یافته­ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که از دیدگاه پرستاران موانع محیطی با میانگین 85/15و از دیدگاه بیماران موانع مدیریتی با میانگین 16/10، مهمترین موانع آموزش خودمراقبتی به بیماران دیابتی بودند. هم چنین نتایج نشان داد که دسترسی ناکافی پرستاران به منابع علمی به روز در زمینه دیابت ( کتب، مجلات و مقالات) در بخش غدد در بعد محیطی ، فقدان یک مرکز مشخص در بیمارستان برای دریافت آموزش ها، فقدان یک پرستار ثابت برای پاسخگویی به سؤالات بیماران دیابتی، پر مشغله بودن پرستاران و داشتن زمان ناکافی برای در اختیار قرار دادن اطلاعات در زمینه دیابت در بعد مدیریتی، مهمترین موانع آموزش خودمراقبتی از دیدگاه بیماران بودند. 

  بحث و نتیجه­گیری: بر اساس نتایج حاصله پیشنهاد می شود که مسئولان بهداشت و درمان و برنامه ریزان دانشکده های پرستاری با غنی کردن منابع علمی به روز در زمینه دیابت و برگزاری دوره های آموزشی برای پرستاران و تربیت پرستارانی متخصص در زمینه آموزش خودمراقبتی به بیماران دیابتی و قرار دادن آنها به صورت در گردش در بیمارستان جهت آموزش خودمراقبتی به بیماران دیابتی به کاهش موانع آموزش خودمراقبتی به بیماران دیابتی کمک کنند.