مقدمه و هدف: دیابت از شایعترین بیماریهای مزمن در کودکان و نوجوانان است. پژوهش با هدف بررسی نقش افسردگی و استرس با میانجی روابط خانوادگی در مصرف مواد نوجوانان دیابتی انجام شد.
روش پژوهش: این مطالعه همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه پژوهش نوجوانان دیابتی عضو انجمن دیابت شهرارومیه و مراجعهکننده به پزشکان متخصص دیابت و بیمارستان امام خمینی (ره) شهر ارومیه در سال 1398 بودند که 206 نفر با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مقیاس غربالگری مصرف مواد- نسخه نوجوانان و پرسشنامههای افسردگی، استرس و روابط خانوادگی بودند. دادهها با روشهای ضرایب همبستگی پیرسون و مدلیابی معادلات ساختاری تحلیل شدند.
یافته ها: یافتهها نشان داد که مدل پژوهش حاضر بر اساس شاخصهای برازش مدل مانند CFI با مقدار 97/0 و GFI با مقدار 0/94 برازش مناسبی داشت. همچنین، اثرهای مستقیم افسردگی (0/001, P<0/33-=β) و استرس (0/001, P<0/51-=β) بر روابط خانوادگی و روابط خانوادگی (0/008, P<0/25-=β) بر مصرف مواد معنادار بود، اما اثرهای مستقیم افسردگی (0/37, P=0/02=β) و استرس (0/64, P=0/04=β) بر مصرف مواد معنادار نبود. علاوه بر آن، اثرهای غیرمستقیم افسردگی (0/007, P=0/17=β) و استرس (0/006, P=0/26=β) با میانجی روابط خانوادگی بر مصرف مواد معنادار بود.
نتیجه گیری: افسردگی و استرس از طریق کاهش روابط خانوادگی میتوانند باعث افزایش سوءمصرف مواد در نوجوانان دیابتی شوند.
Allahyar A, Zeinali A. Predicting Substance Use in Diabetic Adolescents: The Role of Depression and Stress with the Mediation of Family Relationships. J Diabetes Nurs 2024; 12 (1) :2346-2359 URL: http://jdn.zbmu.ac.ir/article-1-603-fa.html
الهیار اشرف، زینالی علی. پیشبینی مصرف مواد در نوجوانان دیابتی: نقش افسردگی و استرس با میانجیگری روابط خانوادگی. فصلنامه پرستاری دیابت. 1402; 12 (1) :2346-2359