فصلنامه پرستاری دیابت
Journal of
Diabetes Nursing
دوره 11، شماره 1 - ( 11-1401 )
جلد 11 شماره 1 صفحات 2099-2086 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: 00
Ethics code: 00
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mehraban S, jahandar M, Hojjatzadeh Z, Toosi M, Ahmadboukani S. Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy on Quality of Life of Patients with Diabetes in Iran: a systematic review and meta-analysis. J Diabetes Nurs 2023; 11 (1) :2086-2099
URL: http://jdn.zbmu.ac.ir/article-1-576-fa.html
URL: http://jdn.zbmu.ac.ir/article-1-576-fa.html
مهربان شفیق، جهاندار مریم، حجت زاده زهرا، طوسی مریم، احمدبوکانی سلیمان. اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت در ایران: مرور سیستماتیک و متا آنالیز. فصلنامه پرستاری دیابت. 1401; 11 (1) :2086-2099
دانشگاه محقق اردبیلی ، arezbookani@yahoo.com
چکیده: (2712 مشاهده)
مقدمه و هدف: دیابت شایعترین بیماری ناشی از اختلالات متابولیسمی است. دیابت جریان منظم زندگی را مختل میکند و کیفیت زندگی افراد را در ابعاد مختلف تحت تاثیر قرار می دهد. برخی از مداخلات مبتنی بر درمان شناختی رفتاری برای بهبود کیفیت زندگی بیماران دیابتی استفاده شده است. این مطالعه با هدف بررسی سیستماتیک و متاآنالیز اثربخشی درمان شناختی –رفتاری در بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت در ایران انجام شد.
مواد و روش ها: پایگاه‌های داده خارجی (Google Scholar, PubMed, Scopus, Web of Science) و داخلی (Sid, Magiran) از ابتدا تا بهمن ماه سال 1401 جستجو شدند. مداخلات شناختی رفتاری با طرح پیشآزمون و پسآزمون و یک گروه کنترل مراقبت معمولی یا سایر مداخلات روانی اجتماعی مقایسه شد. اثر تفاوت میانگین استاندارد شده با استفاده از مدل اثرات تصادفی و با اطمینان 95% محاسبه شد. خطر سوگیری بر اساس راهنمای کاکرین(Rob) ارزیابی شد. دادهها با استفاده از نرم‌افزار RewMan5 تحلیل شدند.
یافته ها: در مجموع 14 مطالعه شامل 444 بیمار دیابتی در این مطالعه وارد شدند. در مرحله اول جست‌وجو 504 مقاله یافت گردید. پس از بررسی عنوان مقالات، 465 مقاله به علت غیر مرتبط و تکراری بودن کنار گذاشته شدند و 39 مقاله باقی ماند. درنهایت با بررسی چکیده مقالات و در نظر گرفتن ملاک‌های ورود، 14 مطالعه برگزیده شد. در مقایسه با گروه کنترل، اختلاف میانگین استاندارد برای تأثیر CBT بر کیفیت زندگی در پس آزمون دارای اندازه اثر بالایی (SMD = 1.06, 95% CI = [0.63, 1.48]) بود؛ اختلاف میانگین استاندارد برای تأثیر CBT بر کیفیت زندگی در مرحله پیگیری نیز برابر با (SMD = 0.66, 95% CI = [0.34, 0.98]) بود. ناهمگنی بین نتایج مطالعات بالا بود (76 درصد) .اکثر مطالعات دارای خطر سوگیری نامشخص بودند. در سوگیری انتشار فقط یک مطالعه نسبت به بقیه مطالعات خطای بالا و دقت کمتر داشت.
نتیجه گیری: این مطالعه نتایج امیدوارکننده‌ای را در مورد تأثیر مداخلات روان‌شناختی بر کیفیت زندگی به‌ویژه برای مداخلات مبتنی بر CBT نشان داد. غربالگری بیماران مبتلا به دیابت از نظر بیماریهای روانی و مراجعه به متخصص سلامت روان در چارچوب رویکرد چند رشته ای باید در اولویت قرار گیرد.
مواد و روش ها: پایگاه‌های داده خارجی (Google Scholar, PubMed, Scopus, Web of Science) و داخلی (Sid, Magiran) از ابتدا تا بهمن ماه سال 1401 جستجو شدند. مداخلات شناختی رفتاری با طرح پیشآزمون و پسآزمون و یک گروه کنترل مراقبت معمولی یا سایر مداخلات روانی اجتماعی مقایسه شد. اثر تفاوت میانگین استاندارد شده با استفاده از مدل اثرات تصادفی و با اطمینان 95% محاسبه شد. خطر سوگیری بر اساس راهنمای کاکرین(Rob) ارزیابی شد. دادهها با استفاده از نرم‌افزار RewMan5 تحلیل شدند.
یافته ها: در مجموع 14 مطالعه شامل 444 بیمار دیابتی در این مطالعه وارد شدند. در مرحله اول جست‌وجو 504 مقاله یافت گردید. پس از بررسی عنوان مقالات، 465 مقاله به علت غیر مرتبط و تکراری بودن کنار گذاشته شدند و 39 مقاله باقی ماند. درنهایت با بررسی چکیده مقالات و در نظر گرفتن ملاک‌های ورود، 14 مطالعه برگزیده شد. در مقایسه با گروه کنترل، اختلاف میانگین استاندارد برای تأثیر CBT بر کیفیت زندگی در پس آزمون دارای اندازه اثر بالایی (SMD = 1.06, 95% CI = [0.63, 1.48]) بود؛ اختلاف میانگین استاندارد برای تأثیر CBT بر کیفیت زندگی در مرحله پیگیری نیز برابر با (SMD = 0.66, 95% CI = [0.34, 0.98]) بود. ناهمگنی بین نتایج مطالعات بالا بود (76 درصد) .اکثر مطالعات دارای خطر سوگیری نامشخص بودند. در سوگیری انتشار فقط یک مطالعه نسبت به بقیه مطالعات خطای بالا و دقت کمتر داشت.
نتیجه گیری: این مطالعه نتایج امیدوارکننده‌ای را در مورد تأثیر مداخلات روان‌شناختی بر کیفیت زندگی به‌ویژه برای مداخلات مبتنی بر CBT نشان داد. غربالگری بیماران مبتلا به دیابت از نظر بیماریهای روانی و مراجعه به متخصص سلامت روان در چارچوب رویکرد چند رشته ای باید در اولویت قرار گیرد.
نوع مطالعه: مروری |
موضوع مقاله:
مداخلات برای دیابت
دریافت: 1401/12/19 | پذیرش: 1402/1/20 | انتشار: 1402/2/25
دریافت: 1401/12/19 | پذیرش: 1402/1/20 | انتشار: 1402/2/25
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |