مقدمه و هدف: دیابت یکی از مهم ترین بیماری های متابولیک است که در حدود 171 میلیون نفر از مردم جهان از آن رنج می برند و به نظر می رسد که این تعداد تا سال 2030 به 366 میلیون افزایش یابد. منیزیم کوفاکتور بسیاری از واکنش های آنزیمی در بدن است دارای اثرات متعددی نظیر شرکت در اکسیداسیون و متابولیسم کربوهیدرات ها و فعال شدن انسولین می باشد. لذا این پژوهش با هدف تعیین سطح سرمی منیزیم در بیماران دیابتی نوع دو و عوامل مؤثر بر آن انجام شد.

  مواد و روش­ها: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی (مقطعی) بود که تعداد 60 بیمار از بیماران دیابتی نوع دو مراجعه کننده به کلینیک دیابت و بخش داخلی بیمارستان امیرالمومنین (ع) شهرستان زابل که شرایط شرکت در پژوهش را دارا بودند با رضایت کتبی به صورت نمونه گیری در دسترس تا سقف کامل شدن حجم نمونه انتخاب شدند، روش جمع آوری داده ها با استفاده از مصاحبه و چک لیست تهیه شده توسط پژوهشگران و اخذ نمونه ی خون از بیماران جهت آزمایشات Mg و HBA₁C بود؛ جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده گردید. سطح معنی داری P≤0/05 و سطح اطمینان% 95 در نظر گرفته شد.

  یافته­ها: در این پژوهش میانگین سطح منیزیم در بیماران دیابتی نوع دو 0.43 ± 1.76میلی گرم/دسی لیتر و میانگین HBA₁C در این بیماران60/1 ± 51/8 درصد بود، بین منیزیم و هموگلوبین گلیکوزیله از نظر آماری ارتباط معنی دار وجود داشت. (p= 0.01 )همچنین منیزیم با متغیرهایی چون جنس بیماران دیابتی نوع دو از نظر آماری ارتباط معنی داری داشت اما بین میزان منیزیم و سایر متغیرها (سن، سطح تحصیلات، BMI ، سطح اقتصادی، فشارخون سیستول و دیاستول) ارتباط معنی داری از نظر آماری یافت نشد.

  بحث و نتیجه­گیری: با توجه به نتایج این مطالعه میانگین غلظت منیزیم در بیماران دیابتی کمتر از محدوده ی طبیعی ( 1.8-2.5 میلی گرم بر دسی لیتر) بوده و با توجه به وجود رابطه ی آماری بین غلظت منیزیم سرم و HBA₁C بایستی به گنجاندن مواد غذایی سرشار از منیزیم و آموزش در خصوص منابع منیزیم در رژیم غذایی بیماران دیابتی نوع دو توجه بیشتری شود.