محمد ترابی، احمد ایزدی، مهین نادری فر، فرشید شمسایی، دوره ۲، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۳ )
چکیده
مقدمه و
هدف:دیابت
شیرین یکی از شایعترین بیماریهای مزمن پزشکی است که بر ابعاد فیزیکی و روانی
کیفیت زندگی افراد تأثیر میگذارد. اختلال خواب، یکی از مشکلات رایج این بیماران
است که اثر متقابلی روی کیفیت زندگی و بروز دیابت میگذارد. این مطالعه با هدف
بررسی کیفیت زندگی و کیفیت خواب بیماران بزرگسال دیابتی تیپ دو و رابطه آنها با متغیر بیوشیمیایی (HbA۱c)
و BMI انجام شد.
مواد و
روشها: این مطالعه توصیفی- همبستگی،
روی ۱۱۰ بیمار واجد شرایط در انجمن دیابت شهر همدان بر اساس نمونهگیری غیرتصادفی
و مبتنی بر هدف در سال ۹۲-۱۳۹۱ انجام شد. ابزارجمعآوریاطلاعات شامل پرسشنامهکیفیتخواب
پیتزبرگ(PSQI) ،
پرسشنامهکیفیتزندگی(SF-۳۶)
و بررسی میزان متغیر بیوشیمیایی HbA۱c و BMI
بود.پرسشنامههای تکمیلشدهتوسط
نمونهها، دارای استانداردجهانیهستندودرایراننیزروایی
و پایاییآن تأییدگردید.
تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آزمون آماری کای اسکوئر، ضریب همبستگی پیرسونو مدل رگرسیون خطی با استفاده از برنامه
ویرایش ۱۷ انجام شد.
یافتهها:
نتایج نشان داد که
بیش از ۸۰% بیماران دیابتی از کیفیت زندگی و کیفیت خواب کمی برخوردار هستند. نمره
کیفیت خواب نمونهها با بعد فیزیکی کیفیت زندگی ارتباط معنیداری داشت (P<۰,۰۵).
همچنین مشخص شد، افرادی که خواب بدی دارند (global
PSQI>۵) میزان BMI و HbA۱c
بالاتری نسبت به سایرین دارند.
بحث و نتیجهگیری:پایینبودن کیفیتزندگیوخواببیماراندیابتیلزومتوجه مسئولینبهبرنامههایبازآموزیپرستاران و
آموزش بیماران رادراین زمینه افزایش
داده و آن راازاولویتهایمراقبتپرستاریقرار میدهد.
زهرا امیری، زینب امیری، دوره ۴، شماره ۲ - ( ۱-۱۳۹۵ )
چکیده
مقدمه و هدف: دیابت به یک بیماری جدی در قرن ۲۱ تبدیل شده که تعدادی زیادی از انسان ها در سراسر دنیا به آن مبتلا می باشند. بیماری دیابت به واسطه طبیعت مزمن و عوارض طولانی مدت خود سبب بروز مشکلاتی از قبیل تغییر در ادراک بیماری و کیفیت خواب می شود بنابراین افراد مبتلا به دیابت شانس ابتلا به افسردگی بیشتری را نسبت به غیر مبتلایان تجربه می کنند لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی مدل پیش بینی افسردگی بر اساس ادراک بیماری و کیفیت خواب با فاجعه سازی درد می باشد.
مواد و روش ها: طرح پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری آن، کلیه بیماران دیابتی مراجعه کننده به درمانگاه دیابت بیمارستان آیت الله طالقانی شهر کرمانشاه بودند. بدین منظور ۱۵۰ بیمار به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه کوتاه ادراک بیماری(Brief IPQ)، پرسشنامهی کیفیّت خواب پیتسبرگ و پرسشنامه فاجعه سازی درد بود. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از روش تحلیل مسیر به وسیله نرم افزار AMOS و روش رگرسیون چندگانه به روش گام به گام با نرم افزار SPSS استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که ادراک بیماری و کیفیت خواب میتوانند به طور معنیداری فاجعه سازی درد و افسردگی را به طور مستقیم پیش بینی کنند و در نهایت با توجّه به مدل پیشنهادی، مشخّص گردید که ادراک بیماری و کیفیت خواب با واسطه گری فاجعه سازی درد، توانستند به طور معنی داری افسردگی را پیش بینی کنند.
بحث و نتیجه گیری: براساس نتایج حاصل از این پژوهش، میتوان با استفاده از درمانهای مناسب همچون درمان شناختی رفتاری، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهّد، انجام مداخلات لازم برای بهبود کیفیّت خواب و کاهش درد در این بیماران و تعدیل افکار فاجعه آمیز، از ابتلای این بیماران به افسردگی جلوگیری کرد.
حسین شهدادی، جاسم اله یاری، علی منصوری، دوره ۵، شماره ۲ - ( ۳-۱۳۹۶ )
چکیده
مقدمه و هدف: دیابت ملیتوس یکی از علل اصلی مرگ و میر در جهان میباشد که در نتیجه نقص در ترشح یا عملکرد انسولین ایجاد میگردد. گاه بیخوابی میتواند از عوارض دیابت باشد و یا اینکه خود، عاملی برای ایجاد دیابت شود. از سویی دیگر اختلال در کیفیت خواب، خطر افزایش ابتلا به دیابت و افزایش مرگ و میر در این بیماران را به دنبال دارد. شایعترین روش غیر دارویی مقابله با بیخوابی طب مکمل و از جمله روشهای آن طب فشاری است. بنابراین هدف این مطالعه بررسی تأثیر طب فشاری بر کیفیت خواب بیماران دیابتی بود.
روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه نیمه تجربی تک گروهه از نوع قبل و بعد بود. ۴۰ نفر از بیماران مراجعه کننده به کلینیک دیابت زابل که شرایط ورود به مطالعه را داشتند به صورت مبتنی بر هدف به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابتدا پرسشنامه کیفیت خواب پیترزبورگ توسط نمونهها پر و سپس مداخله به مدت ۴ هفته انجام شد. پس از انجام مداخله مجدداً پرسشنامه کیفیت خواب تکمیل گردید. دادههای به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۲ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: بر اساس یافتهها میانگین نمره کیفیت خواب قبل از مداخله ۳,۹۲±۸.۱۹ و نشان دهنده سطح نامطلوب کیفیت خواب بود اما پس از مداخله این نمره به ۲.۱۵±۴.۱۷ کاهش یافت که بیانگر بهبود کیفیت خواب بیماران پس از مداخله میباشد. نتایج بررسی کیفیت خواب، قبل و بعد از مداخله اختلاف معنی داری را در همه حیطه نشان داد (P>۰/۰۵).
نتیجه گیری: نتایج نشان داد طب فشاری در نقطه شن من میتواند باعث بهبود کیفیت خواب در بیماران دیابتی گردد. لذا با توجه به شیوع و عوارض بیخوابی در این بیماران، طب فشاری به عنوان مداخله غیر دارویی مدیریت اختلالات خواب در این بیماران توصیه میگردد.
فاطمه کوشکی، همایون هارون رشیدی، دوره ۷، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۸ )
چکیده
مقدمه و هدف: دیابت یکی از شایعترین و پرهزینهترین بیماریهای مزمن است که محدودیتهای زیادی در فعالیتهای بیمار ایجاد میکند.پژوهش حاضر با هدف اثربخشی ذهنآگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر کیفیت خواب و درماندگی روانشناختی افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام شد. مواد و روش ها: با استفاده از روش نیمه آزمایشی باپیشآزمون–پسآزمونباگروهکنترل از بین مبتلایان به دیابت شهر دزفول و نمونه گیری در دسترس و داوطلبانه۳۰ نفربصورت تصادفیدردو گروهآزمایشیوکنترل انتخابشدند. هر دو گروه با استفاده از مقیاس کیفیت خواب پیترزبورگ (۱۹۸۹) و پرسشنامهدرماندگی روانشناختی (لاوبوند و لاوبوند، ۱۹۹۵) به عنوان پیشآزمون مورد ارزیابی قرار گرفتند و گروه آزمایش به مدت هشت جلسه آموزشذهنآگاهی مبتنی بر کاهش استرس دریافت کردند. سپس از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. برای مقایسه پس آزمون هر دو گروه از روش تحلیلکوواریانس چند عاملی (مانکوا) ویک عاملی (آنکوا) استفاده شد. یافته ها: نتایجپژوهشنشان داد که بین میانگین نمرات پیشآزمونو پسآزمون دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: ذهنآگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر کیفیت خواب، افسردگی، اضطراب و استرس افراد مبتلا به دیابت موثر است.
زهره کوچکی، سیما کریمی، دوره ۹، شماره ۳ - ( ۵-۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه و هدف: دیابت به عنوان شایع ترین بیماری متابولیکی جهان، مشکلات جسمی و روانی فراوانی را برای مبتلایان ایجاد می کند. یکی از گروه های پر خطردر دوران شیوع کرونا، افراد مبتلا به دیابت هستند که نیازمند دریافت خدمات بهداشتی ویژه می باشند. مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه بین اضطراب کرونا و کیفیت زندگی با نقش میانجی کیفیت خواب در افراد مبتلا به دیابت انجام شد.
مواد و روش ها: پژوهش مقطعی همبستگی حاضر در افراد مبتلا به دیابت سنین ۲۵ تا ۷۰ سال با حجم نمونه ۲۰۰ نفر مراجعه کننده به انجمن دیابت شهرستان سیرجان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهرستان سیرجان انجام شد. پژوهش به طور هدفمند بر روی داده های جمع آوری شده از مقیاس اضطراب کرونای علیپور و همکاران با پایایی ۹۱۹/۰، مقیاس کیفیت زندگی افراد مبتلا به دیابت (DQOL) با پایایی ۰/۷۷ و مقیاس کیفیت خواب پترزبورگ با پایایی ۰/۸۶ همراه با تایید روایی آزمون ها انجام و در محیط نرم افزار SPSS۲۳ در سطح معنا داری ۰/۰۵.مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که اضطراب کرونا با کیفیت خواب و کیفیت زندگی افراد مبتلا به دیابت همبستگی معکوس و معنادار؛ و کیفیت خواب با کیفیت زندگی آنها رابطه مستقیم و معناداری دارد. طبق یافته های به دست آمده نقش میانجی کیفیت خواب در رابطه بین اضطراب کرونا و کیفیت زندگی افراد مبتلا به دیابت تائید می گردد.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که اضطراب کرونا می تواند کیفیت زندگی و کیفیت خواب افراد مبتلا به دیابت را کاهش دهد و کاهش کیفیت خواب می تواند کاهش کیفیت زندگی را به همراه داشته باشد لذا با توجه به اهمیت ویژه این موضوع، درنظر گرفتن مداخلات در برنامهریزیها به منظور بهبود کیفیت زندگی و کیفیت خواب بیماران مبتلا به دیابت در دوران همه گیری کرونا ضروری به نظر میرسد.
الهام ولی پور اسکندرکلایی، نفیسه حکمتی پور، حمید حجتی، دوره ۱۱، شماره ۲ - ( ۲-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه و هدف: نوجوانی از مراحل حساس و مهم تکامل انسان است که با تغییرات جسمی، جنسی و روحی زیادی همراه می باشد. بیماری مزمن در این رده سنی با توجه به خصوصیات تکاملی نوجوانان اثرات قابل ملاحظه ای را بر روند کسب هویت در آن ها می گذارد. یکی از این بیماری های مزمن دیابت است که عوارضی طولانی مدت بر نوجوانان می گذارد و یکی از این عوارض کیفیت پایین خواب می باشد. معنویت، به ویژه در کودکان و نوجوانان، در کنار مراقبت های روتین بر مقابله با استرس، شدت درد، روابط میان فردی و کیفیت زندگی تأثیر می گذارد و باعث بهبود کیفیت زندگی کودکان مبتلا به بیماری های مزمن می گردد.
مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک مطالعه تجربی با هدف تاثیر آموزش خود مراقبتی معنوی بر کیفیت خواب نوجوانان دیابتی ۱۲ تا ۲۰ سال مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهری و روستایی شهرستان قائمشهر می باشدکه با روش تخصیص تصادفی ساده از نوع پیش آزمون و پس آزمون بر روی ۶۶ نوجوان دیابتی(۳۳ نفر گروه آزمون، ۳۳ نفر گروه کنترل) بعد از اخذ رضایت نامه کتبی انجام گردید. ابزار گرد آوری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه کیفیت خواب پترزبورگ بوده است. گروه آزمون طی ۶ جلسه ۳۰ تا ۴۵ دقیقه ای مورد آموزش خود مراقبتی معنوی ماری وایت قرار گرفتند. در پایان داده ها وارد نرم افزار spss۲۲ گردید و سپس اطلاعات توسط آمار توصیفی(جدول، میانگین و انحراف معیار) و آمار استباطی( تی مستقل آنالیز واریانس، کای اسکوئر، فیشر) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: با انجام آزمون تی مستقل، یافته ها نشان داد میانگین کیفیت خواب قبل از مداخله در گروه آزمون ۶/۴±۱۵/۳ و در گروه کنترل ۸۴/۳۸±۱۳/۳ و بعد از مداخله در گروه آزمون ۳/۳۱±۱۴/۲۶ و در گروه کنترل ۳/۳۹±۱۲/۴۷ بود. با حذف اثر پیش آزمون بین دو گروه اختلاف معنی داری مشاهده شد(۰۱/۰P˂ و ۱۲/۰Eta=). به طوری که مقدار۱۲ درصد از تغییرات بهبود کیفیت خواب در ارتباط با خودمراقبتی معنوی نوجوانان دیابتی بوده که در مولفه های کیفیت ذهنی خواب، مدت زمان خواب و اختلال عملکرد روزانه اختلاف معنا داری مشاهده گردید(۰۱/۰p˂).
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده اهمیت و نقش آموزش خودمراقبتی معنوی بر بهبود کیفیت خواب نوجوانان دیابتی می باشد تا آموزش به بیماران توسط پرستاران و مراقبین سلامت صورت گیرد. پیشنهاد می گردد این مطالعه در کنار روشهای مکمل خودمراقبتی در جوامع و دیگر شهر ها علی الخصوص شهر های بزرگ صورت پذیرد و همچنین پیشنهاد می گردد که داده ها در دوره های بلند مدت مورد پیگیری قرار بگیرند.
فرزانه جهانتیغ، مریم کمالی، فاطمه بیابانی، دوره ۱۱، شماره ۳ - ( ۶-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه و هدف: خواب یکی از مهمترین چرخه های شبانه روزی است. اختلالات متابولیک بهخصوص دیابت میتواند کمیت و کیفیت خواب را تحت تأثیر قرار دهد. هدف از این پژوهش تعیین ارتباط کیفیت خواب با میزان سطح قندخون است.
روش پژوهش: در این مطالعه توصیفی-مقطعی، تعداد ۶۱۳، دانشجوی دختر و پسر به صورت تصادفی خوشهای طبقهای از میان دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان در سال ۱۴۰۰ انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از دوپرسشنامه مشخصات فردی( میزان سطح خون) و پرسشنامه استاندارد خواب پیتزبرگ استفاده گردید. دادهها با بهرهگیری از نرم افزار SPSS نسخه ۱۶و به کمک روش های آماری توصیفی(فراوانی، میانگین، انحراف معیار) و استنباطی در سطح معناداری۰۵/۰ p< تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین گروه سنی، سن بیست و یک (۴۵/۳۰ درصد) بود که ۶۵/۵۹ درصد از دانشجویان دختر و بقیه پسر بودند. از نظر وضعیت تاهل ۷/۵۷ درصد دانشجویان، متاهل بودند. نیمی از دانشجویان از کیفیت خواب نامناسب رنج میبردند. میانگین مدت زمان خواب نیز نسبت به سایر خرده مقیاسها از درصد بالاتری برخوردار بود. دانشجویانی که کیفیت خواب بدی را گزارش کرده بودند، کنترلی بر روی سطح قند خود نداشتهاند. همچنین دانشجویانی که کیفیت خواب خوبی را تجربه نموده بودند، سطح قندشان را خوب کنترل نموده بودند و ارتباط بین کیفیت خواب دانشجو با قند خون شان معنیدار بود.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه میتوان گفت کیفیت خواب در ابتلا به دیابت نقش دارد، دانشجویان گروه پزشکی نیز چون کیفیت و کیفیت خواب را به دنبال شببیداری و کشیک های شبانه تجربه میکنند در معرض ابتلا به دیابت و عوارض آن هستند. بنابراین میتوان گفت با آموزش های لازم در این راستا به دانشجویان ازنوسونات قند خون به دنبال اختلالات خوایب تاحدودی پیشگیری نمود.