مقدمه و هدف: یائسگی در زنان با افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، افزایش وزن و کاهش تدریجی حساسیت به انسولین ارتباط دارد. در این خصوص فرض بر این است که این حالت ناشی از کاهش ترشح استروژن می باشد. بنابراین، این مطالعه با هدف بررسی اثر تمرینات ورزشی ترکیبی بر شاخص توده بدن، درصد چربی بدن، متغیرهای  ضربان قلب و سطوح  سرمی هورمون های کورتیزول و استرادیول در زنان یائسه دارای اضافه وزن و چاق مبتلا به اختلال قند خون انجام شد.

مواد و روش ها: پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون بود. بیست و دو زن یائسه کم تحرک و بدون تمرین  به ظاهر سالم با میانگین سنی۸۲/۴±۷/۵۵  سال و قند خون ناشتا ۸/۷±۱۰۸ میلی گرم بر دسی لیتر مبتلا  به اختلال قند خون (قند خون ناشتا ۱۰۰ الی ۱۲۶ میلی گرم بر دسی لیتر) در این پژوهش کنترل شده تصادفی به مدت ۸ هفته شرکت کردنند. که در قالب دو گروه  تمرینات ورزشی مقاومتی و هوازی ترکیبی (۱۲ نفر) ، هفته ای سه روز  و یا گروه شاهد بدون تمرین (۱۰ نفر ) قرار گرفتند. قبل و پس از تحقیق متغیرهای شاخص توده بدن،درصد چربی بدن،متغیرهای ضربان قلب و سطوح سرمی کورتیزول و استرادیول اندازه گیری شد. برای تحلیل فرضیه ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد.

یافته ها: شاخص توده بدن، درصد چربی، فشارخون  سیستولیک و دیاستولیک و نبض استراحتی  بعد از تمرینات ورزشی به طور معنی داری کاهش یافت(p=۰/۰۰۱) .میزان استرادیول سرمی به طور معنی داری افزایش(۹۵/۲±۲۱/۱۳ در مقابل ۲۴/۳±۹۴/۲۱ پیکوگرم بر میلی لیتر، p=۰/۰۰۲) و میزان کورتیزول سرمی نیز کاهش یافت(۳۶/۵۹±۴/۱۸۶ در مقابل ۴/۲۲±۱۹/۱۳۵ نانومول بر لیتر ، p=۰/۰۰۱).

بحث و نتیجه گیری: احتمالا تمرینات ورزشی هوازی – مقاومتی ترکیبی موجب کاهش شاخص توده بدن ، چربی بدن و کاهش متغیر های ضربان قلب و میزان کورتیزول سرمی و  افزایش میزان استرادیول سرمی در زنان یائسه دارای اضافه وزن و چاق مبتلا به اختلال قند خون می شود.