آسیه عطایی نخعی، زهره رافضی، احمد برجعلی، مهدی معینی، محمد عسگری، دوره ۱۲، شماره ۲ - ( ۱-۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه و هدف: زنان مبتلا به دیابت بارداری با مسئله جدی عدم خودمراقبتی وکنترل قندخون مواجه هستند که عوارض جبران ناپذیری ر ا برای مادر وجنین ایجاد می کند. این پژوهش با هدف بررسی موانع وتوانمندکننده‌های رفتارهای خودمراقبتی و کنترل قند خون براساس الگوی تغییر رفتارکامب وچارچوب حوزه‌های نظری در زنان مبتلا به دیابت بارداری انجام شد.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر کیفی و از نوع پدیدارشناسی توصیفی است که درسال ۱۴۰۲ انجام شد. تعداد ۱۹ زن مبتلا به دیابت بارداری واجد معیارهای ورود به پژوهش با روش نمونه‌گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه‌نیمه ساختاریافته جمع‌آوری و برای تحلیل آنها از روش تحلیل مضمون استفاده شد.
یافته ها: پس از تحلیل وکدبندی داده‌ها، موانع و توانمندکننده های شناسایی شده درقالب ۶ مضمون فراگیر: صلاحیت روانشناختی (۲ مضمون سازمان دهنده و۳ مضمون پایه)، صلاحیت جسمانی(۱مضمون سازمان دهنده و۱ مضمون پایه)، فرصت اجتماعی(۱مضمون سازمان دهنده و۲ مضمون پایه) ، فرصت محیطی(۱مضمون سازمان دهنده و۳ مضمون پایه)، انگیزه تاملی(۲مضمون سازمان دهنده و۲مضمون پایه) و انگیزه خودکار(۱مضمون سازمان دهنده و۳مضمون پایه) دسته بندی شدند. درمجموع ، ۶ مضمون فراگیر ، ۸ مضمون سازمان دهنده و۱۴ مضمون پایه استخراج شدند.
نتیجه گیری: یافتن موانع وتوانمندکننده‌های رفتارهای خودمراقبتی وکنترل قندخون براساس یک الگوی علّی جامع تحلیل رفتار مبتنی بر بافت و چارچوب حوزه‌های نظری در زنان مبتلا به دیابت بارداری می تواند بعنوان راهنمایی مفید برای طرح مداخله ی مناسب در اختیار پژوهشگران و دست اندرکاران حوزه سلامت قرار گیرد.
