مقدمه و هدف: دیابت به یک بیماری جدی در قرن 21 تبدیل شده که تعدادی زیادی از انسان ها در سراسر دنیا به آن مبتلا می باشند. بیماری دیابت به واسطه طبیعت مزمن و عوارض طولانی مدت خود سبب بروز  مشکلاتی از قبیل تغییر در  ادراک بیماری و کیفیت خواب می شود بنابراین افراد مبتلا به دیابت شانس ابتلا به افسردگی بیشتری را نسبت به غیر مبتلایان تجربه می کنند لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی مدل  پیش بینی افسردگی بر اساس ادراک بیماری و کیفیت خواب با فاجعه سازی درد می باشد.

مواد و روش ها: طرح پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری آن، کلیه بیماران دیابتی مراجعه کننده به درمانگاه دیابت بیمارستان آیت الله طالقانی شهر کرمانشاه بودند. بدین منظور 150 بیمار به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه کوتاه ادراک بیماری(Brief IPQ)، پرسشنامه­ی کیفیّت خواب پیتسبرگ و پرسشنامه فاجعه سازی درد بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از روش تحلیل مسیر به وسیله نرم افزار AMOS و روش رگرسیون چندگانه به روش گام به گام با نرم افزار SPSS استفاده شد.

یافته ها: نتایج نشان داد که ادراک بیماری و کیفیت خواب می­توانند به طور معنی­داری فاجعه سازی درد و افسردگی را به طور مستقیم پیش بینی کنند و در نهایت با توجّه به مدل پیشنهادی، مشخّص گردید که  ادراک بیماری و کیفیت خواب با واسطه گری فاجعه سازی درد، توانستند به طور معنی داری افسردگی را پیش بینی کنند.

بحث و نتیجه گیری: براساس نتایج حاصل از این پژوهش، می­توان با استفاده از درمان­های مناسب همچون درمان شناختی رفتاری، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهّد، انجام مداخلات لازم برای بهبود کیفیّت خواب و کاهش درد  در این بیماران و تعدیل افکار فاجعه آمیز، از ابتلای این بیماران به افسردگی جلوگیری کرد.