قاسمعلی خوشنود، ناصر شیرکوند، جمال عاشوری، زهرا عرب سالاری، دوره ۳، شماره ۱ - ( بهار ۱۳۹۴ )
چکیده
مقدمه و هدف: دیابت نوع دو یکی از شایع ترین بیماری های مزمن است که محدودیت های زیادی ایجاد می کند. از این رو در سال های اخیر ارتقاء شادکامی و سلامت روان این بیماران مورد توجه درمانگران قرار گرفته است. طرحواره درمانی به عنوان یکی از روش های رایج در ارتقاء شادکامی و سلامت روان شناخته شده است لذا این پژوهش با هدف بررسی تاثیر طرحواره درمانی در بهبود شادکامی و سلامت روان بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر ورامین انجام شد.
مواد و روش‌ها: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری این پژوهش همه بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به مرکز بهداشتی درمانی شهر ورامین در سال ۱۳۹۳ بودند. از میان آنان ۴۰ نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه (هر گروه ۲۰ نفر) شامل گروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش ۱۰ جلسه ۷۰ دقیقه ای با روش طرحواره درمانی آموزش دیدند و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفتند. گروه ها پرسشنامه شادکامی آکسفورد ( OHQ ) و پرسشنامه سلامت روان ( MHQ ) را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۹ به روش کوواریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها : یافته ها نشان داد میان گروه طرحواره درمانی و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر طرحواره درمانی باعث افزایش معنادار شادکامی و سلامت روانی شده بود (P<۰/۰۵) .
بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد روش طرحواره درمانی توانست شادکامی و سلامت روانی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو را افزایش دهد. بنابراین درمانگران می توانند برای بهبود شادکامی و سلامت روان این بیماران از این روش استفاده کنند.
ناصر شیرکوند، سالمه غلامی حیدری، زهرا عرب سالاری، جمال عاشوری، دوره ۳، شماره ۳ - ( پاییز ۱۳۹۴ )
چکیده
مقدمه و هدف: دیابت نوع دو یکی از شایع�ترین بیماری�های مزمن است که می تواند باعث کاهش شادکامی و امید شود. بنابراین برای افزایش شادکامی و امید این بیماران می توان از روش آموزش مهارت�های زندگی استفاده کرد. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت�های زندگی بر شادکامی و امید بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر پاکدشت انجام شد.
مواد و روش ها: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش همه بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به مرکز بهداشتی درمانی شهر پاکدشت در سال ۱۳۹۴ بودند. از میان آنان ۴۰ بیمار با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه (هر گروه ۲۰ نفر) شامل گروه�های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش ۱۰ جلسه (هر جلسه ۷۰ دقیقه) مهارت�های زندگی را آموزش دید و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. گروه�ها پرسشنامه شادکامی آکسفورد (AHQ) و پرسشنامه امید (HQ) را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. داده�ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۹ به روش کوواریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: یافته�ها نشان داد بین گروه آموزش مهارت��های زندگی و گروه کنترل در متغیرهای شادکامی و امید تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر آموزش مهارت�های زندگی باعث افزایش معنادار شادکامی و امید بیماران مبتلا به دیابت نوع دو شد (۰۰۰۵/۰P&le).
بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه پیشنهاد می�شود درمانگران، مشاوران و روانشناسان بالینی از روش آموزش مهارت�های زندگی برای افزایش شادکامی و امید بیماران مبتلا به دیابت نوع دو استفاده کنند.
جمال عاشوری، علی علی پور، زهرا عرب سالاری، دوره ۳، شماره ۳ - ( پاییز ۱۳۹۴ )
چکیده
مقدمه و هدف: یکی از مشکلات اصلی بیماران مبتلا به دیابت نوع یک استرس است. استرس آنان تحت تاثیر متغیرهای زیادی است که از مهمترین آنها می توان به سبک های دفاعی و جهت گیری مذهبی اشاره کرد. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین سبک های دفاعی و جهت گیری مذهبی با استرس ادراک شده بیماران مبتلا به دیابت نوع یک انجام شد.
مواد و روش&zwnjها: این پژوهش توصیفی تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش همه بیماران مبتلا به دیابت نوع یک مراجعه کننده به مرکز بهداشتی درمانی شهر قرچک در سال ۱۳۹۴ بودند. در مجموع ۱۱۰ بیمار با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. همه آنان پرسشنامه سبک های دفاعی (DSQ)، پرسشنامه جهت گیری مذهبی (RQ) و پرسشنامه استرس ادراک شده (PSQ) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۹ به روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند.
یافته&zwnjها: یافته ها نشان داد که بین سبک دفاعی رشد یافته و جهت گیری مذهبی درونی با استرس ادراک شده بیماران مبتلا به دیابت نوع یک رابطه منفی و معنادار و بین سبک های دفاعی رشد نایافته و روان آزرده و جهت گیری مذهبی بیرونی با استرس ادراک شده بیماران مبتلا به دیابت نوع یک رابطه مثبت و معنادار وجود داشت. در یک مدل پیش بین سبک دفاعی رشد یافته، سبک دفاعی روان آزرده و جهتت گیری مذهبی درونی توانستند ۸۱/۴۳ درصد از تغییرات استرس ادراک شده بیماران مبتلا به دیابت نوع یک را پیش بینی کنند (۰۱/۰P&le).
بحث و نتیجه&zwnjگیری: با توجه به نتایج این مطالعه پیشنهاد می شود درمانگران، مشاوران و روانشناسان بالینی به نشانه های متغیرهای مذکور توجه کرده و بر اساس آنها برنامه های مناسبی برای کاهش استرس ادراک شده بیماران مبتلا به دیابت نوع یک طراحی کنند.
لیلا سالاری، قاسم آهی، احمد منصوری، فاطمه شهابی زاده، دوره ۹، شماره ۴ - ( ۷-۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه و هدف: دیابت یک بیماری غیر واگیردار است که بر جنبه‌های جسمی، روحی و عاطفی زندگی فرد اثرگذار است. این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی رفتارهای ارتقادهنده سلامت و رفتارهای مدیریت خود در رابطه بین رویدادهای استرس‌زای زندگی و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران دیابتی انجام شد.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه بیماران مبتلا به دیابت مراجعه‌کننده به کلینیک دیابت شهرستان زابل در بازه زمانی فروردین تا تیر ۱۴۰۰ تشکیل داد. نمونه پژوهش شامل ۴۰۰ نفر از بیماران بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه رویدادهای استرس‌زای زندگی، پروفایل سبک زندگی ارتقادهنده سلامت، پرسشنامه خود مدیریتی دیابت و پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران دیابتی پاسخ دادند. داده‌های پژوهش با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری و به کمک نرم‌افزارهای آماری SPSS نسخه ۲۴ و LISREL۸,۸ تحلیل شدند.
یافته ها: یافته‌ها نشان داد که مسیر مستقیم رویدادهای استرس‌زا به رفتارهای ارتقادهنده سلامت و رفتارهای مدیریت خود منفی و معنی‌دار و به کیفیت زندگی مرتبط با سلامت منفی و غیر معنی‌دار بود. مسیر مستقیم رفتارهای ارتقادهنده سلامت و رفتارهای مدیریت خود به کیفیت زندگی مرتبط با سلامت مثبت و معنی‌دار بود. به‌علاوه مشخص شد که رابطه غیرمستقیم بین رویدادهای استرس‌زا و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت از طریق رفتارهای ارتقادهنده سلامت و رفتارهای مدیریت خود میانجی می‌شود.
نتیجه گیری: یافته‌ها نشان میدهد که رفتارهای ارتقادهنده سلامت و رفتارهای مدیریت خود میتواند نقش غیرمستقیم معنی‌داری در کاهش اثرات منفی رویدادهای استرس‌زا بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بگذارد. تقویت ویژگی‌های روان‌شناختی مثبت و کاهش سازههای خطرزا نظیر استرس و ادراک آن و طراحی برنامه‌های مداخله و کاربرد آنها میتواند به بهبود کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران دیابتی کمک کند.
رضا نوری، لیلا سالاری، طوبی احمدی، ارشد الهه شهامتی، دوره ۱۱، شماره ۲ - ( ۲-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه و هدف: شیوع نسبتاً بالای دیابت، هزینه‌های کلان درمان و درماندگی‌های روان‌شناختی مرتبط با آن، انجام پژوهش در زمینه دیابت را برجسته می‌سازد. این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی خوددلسوزی دیابت در رابطه بین رویدادهای استرس‌زای زندگی و کیفیت زندگی بیماران دیابتی انجام شد.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر توصیفی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه بیماران مبتلا به دیابت مراجعه‌کننده به کلینیک دیابت شهرستان زابل در بازه زمانی فروردین تا تیر ماه ۱۴۰۱(۷۹۵ N=) تشکیل داد. نمونه پژوهش شامل ۴۰۰ نفر از بیماران بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه رویدادهای استرس‌زای زندگی، خوددلسوزی و پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران دیابتی پاسخ دادند. داده‌های پژوهش با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری و به کمک نرم‌افزارهای آماری SPSS۲۲ و LISREL۸,۸ تحلیل شدند.
یافته ها: یافته‌ها نشان داد که مسیر مستقیم رویدادهای استرس‌زا به خوددلسوزی منفی و معنی‌دار و به کیفیت زندگی مرتبط با سلامت مثبت و معنی‌دار معنادار بود. مسیر مستقیم رفتارهای ارتقادهنده سلامت و رفتارهای مدیریت خود به کیفیت زندگی مرتبط با سلامت مثبت و معنی‌دار بود . به‌علاوه مشخص شد که رابطه غیرمستقیم بین رویدادهای استرس‌زا و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت از طریق خوددلسوزی میانجی می‌شود
نتیجه گیری: یافتههای پژوهش از نقش میانجی خوددلسوزی در رابطه بین رویدادهای استرس‌زا با کیفیت زندگی مرتبط با سلامت حمایت کرد. با توجه به نتایج این پژوهش برنامه‌های آموزشی و مداخله‌ای مبتنی بر خوددلسوزی در کنار مداخله‌های طبی و دارویی می تواند برای پیامدهای سلامت بیماران دیابتی مفید باشد.
ابراهیم فلاحتی، علی رضا عبدی، نادر سالاری، حسین اشتریان، دوره ۱۱، شماره ۳ - ( ۶-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه و هدف: جمعآوری دادهها به عنوان یکی از مهمترین گامهای یک مطالعه، نیازمند دسترسی به ابزاری روا و پایا است، مدل اعتقاد بهداشتی دهههاست که به منظور ارتقاء رفتارهای پیشگیرانه در حوزههای مختلف به کار میرود. لذا مطالعه حاضر با هدف طراحی ابزاری معتبر و پایا به منظور بررسی رفتارهای پیشگیرانه در افراد مبتلا به دیابت نوع دو بر اساس سازههای مدل اعتقاد بهداشتی است.
مواد و روش ها: در یک مطالعه روششناختی از سال ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۷ به طول انجامید. گویههای ابزار از دو منبع ۱) مرور متون و مقالات مرتبط و ۲) بررسی پرسشنامههای موجود استخراج گردید. بر این اساس به منظور کسب اطمینان از روایی ابزار از روایی صوری و روایی محتوا و برای پایایی ابزار از ضریب آلفای کرونباخ جهت تعیین همسانی درونی استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS نسخه ۲۴ استفاده شد.
یافته ها: در مرحله روایی محتوا، میانگین CVR و CVI به ترتیب، برابر با ۰/۹۱ و ۰/۹۸ بود. میزان آلفای کرونباخ برای سازههای، حساسیت درک شده ۰/۵۶، شدت درک شده ۸۳/۰، موانع درک شده ۷۱/۰، منافع درک شده ۰/۸۶، خودکارآمدی ۰/۸۲و راهنمای عمل ۰/۷۹ به دست آمد. همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه ۰/۸۲ سنجیده شد.
نتیجه گیری: یافتههای این مطالعه نشان میدهد، پرسشنامه بررسی رفتارهای پیشگیرانه در افراد مبتلا به دیابت نوع دو از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و میتواند به منظور سنجش و ارتقاء رفتارهای پیشگیرانه در افراد مبتلا به دیابت نوع دو مورد استفاده قرار گیرد.
